Hús við Hríseyjargötu

Hér eru söguágrip um hús við Hríseyjargötuna eins og hún leggur sig, syðri og eldri hlutann tók ég fyrir af og til árin 2011-17 en yngri og ytri hlutann tók ég fyrir hús fyrir hús nú í nóvember og desember 2018. Hríseyjargata er stórmerkileg og skemmtileg gata, við hana má finna líklega elsta steinsteypuhús Akureyrar þ.e. Hríseyjargötu 1, sem byggð er 1903(sést fremst t.v. á efri myndinni til hliðar). Það hús er jafnframt það langelsta við götuna, að öðru leyti er gatan byggð á 3.- 5. áratug 20. aldar- auk þess sem eitt hús frá 1. áratug 21. aldar stendur við götuna. Meðfylgjandi myndir eru teknar annars vegar við Strandgötu, horft til norðurs, og hins vegar við ytri enda götunnar viðEyrarveg og eru þær báðar teknar sunnudaginn 18. nóvember! Þó má greinilegt þykja, að ekki eru myndirnar teknar samdægurs en tilfellið er, að önnur myndin er tekin 2012 en hin 2018.

 

 

 

  

Hríseyjargata 1  (1903)

Hríseyjargata 2  (1925)

Hríseyjargata 3 (1937)

Hríseyjargata 5  (1922)

Hríseyjargata 6  (1931)

Hríseyjargata 7  (2002) *SJÁ hér að neðan

Hríseyjargata 8  (1942)

Hríseyjargata 9  (1928)

Hríseyjargata 10 (1942)

Hríseyjargata 11  (1933)

Hríseyjargata 13  (1942)

Hríseyjargata 14  (1941)

Hríseyjargata 15  (1942)

Hríseyjargata 16  (1942)

Hríseyjargata 17  (1943)

Hríseyjargata 18  (1941)

Hríseyjargata 19  (1942)

Hríseyjargata 20  (1941)

Hríseyjargata 21  (1942)

Hríseyjargata 22  (1941)

Sé tekið meðaltal af byggingarárum fæst út 1939,1 þ.a. að árið 2019 verður meðalaldur húsa við Hríseyjargötu 80 ár. 

*Lóðin við Hríseyjargötu 7 var framan af óbyggð en árið 2002 var byggt þar glæsilegt einlyft bárujárnsklætt timburhús með háu risi, eftir teikningum Ágústs Hafsteinssonar. Það er sérlega vel heppnað hús og passar mjög vel inn í hina rótgrónu götumynd. Myndina af Hríseyjargötu 7 tók ég núna fyrr í dag, 29. des 2018.  

Hús dagsins: Hríseyjargata 10

Hríseyjargötu 10 reisti Kristján Stefánsson 1946 eftir teikningum Tryggva Jónatanssonar, mögulega þeirri sömu og að Hríseyjargötu 8 .  Kristján ólst upp í Strandgötu 43, sem stendur aðeins spottakorn frá Hríseyjargötu, en faðir hans, Stefán Jónasson, byggði það hús árið 1920. Hríseyjargata er einlyft steinsteypuhús með lágu valmaþaki, bárujárn er á þaki og lóðréttir póstar í gluggum. Á útskoti við suðurhlið er stór gluggi af þeirri gerð sem síðuhafi kallar „stofuglugga“ og er hann skemmtilega innrammaður af múraðri grjóthleðslu eða hleðslumunstri. Þar mun vera um að ræða viðbyggingu frá 1964, eftir teikningum Tryggva Sæmundssonar . Kristján Stefánsson og kona hans, Kristín Jensdóttir bjuggu hér allt til ársins 2003 eða í 57 ár og ræktuðu m.a. myndarlegan skrúðgarð. Elsta heimild sem timarit.is finnur um húsið er einmitt frá ágústlokum 1951 þar sem Kristján hlaut 1. verðlaun Fegrunarfjelags Akureyrar fyrir vel hirtan skrúðgarð við húsið.  Enn standa nokkur gróskumikil birki- og reynitré á lóðinni og upprunaleg girðing að lóðarmörkum, steyptir stöplar með járnavirki. (Gaman að geta þess, að á þessari baksíðu Moggans, er greinir frá verðlaunum Kristján fyrir skrúðgarðinn ber mest á mynd af  Jóhanni Svarfdælingi, býsna vígalegum í hlutverki ógurlegs risa í Hollywood kvikmynd).  Hríseyjargata 10 er látlaust og skemmtilegt hús og í góðri hirðu. Hleðsla við glugga á framhlið ljær húsinu skemmtilega ásýnd og sérstakan svip. Myndin er tekin á verkalýðsdaginn, 1. maí árið 2017.

Heimildir: Guðný Gerður Gunnarsdóttir og Hjörleifur Stefánsson (1995). Oddeyri Húsakönnun. Minjasafnið á Akureyri. Aðgengilegt á pdf formi á slóðinni http://www.minjastofnun.is/media/husakannanir/Husakonnun_Oddeyri.pdf