Hús dagsins: Möðruvallastræti 10

Möðruvallastræti reisti Páll Sigurgeirsson kaupmaður árið 1938. Hann fékk lóðina og byggingarleyfi fyrir hús úr steinsteypu, eina hæð á kjallara að stærð 8,5x9,5m. Teikningarnar gerði Halldór Halldórsson og var húsið einfalt funkishús með lágu þaki.

Möðruvallastræti 10 mætti líklega kalla tvílyft með lágu einhalla þaki en efri hæð er raunar uppbyggð þakhæð með útstæðum þakköntum á hæðarskilum. Þannig mætti eflaust einnig segja húsið einlyft með háu valma/einhallaþaki, en látum það liggja milli hluta. En húsið stendur á lágum kjallara. Veggir eru múrsléttaðir en bárujárn á þaki og einfaldir póstar í gluggum. Á neðri hæð eru horngluggar í anda funkisstefnunnar, en á efri hæð er sérstök gluggasetning í anda módernisma, enda er efri hæðin byggð tveimur áratugum síðar. Þar er nokkuð áberandi röð samliggjandi glugga í ramma með timburklæðningu.

Páll Sigurgeirsson, sem byggði húsið var fæddur á Stóruvöllum í Bárðardal. Hann var sonur þeirra Sigurgeirs Jónssonar organista og Júlíönu Friðriksdóttur, en þau fluttust til Akureyrar 1906 og byggðu þar Spítalaveg 15. Páll var bróðir þeirra Eðvarðs og Vigfúsar ljósmyndara, en sá fyrrnefndi bjó lengi vel á Möðruvallastræti 4. Páll var umsvifamikill verslunarmaður og rak um árabil hinna valinkunnu Brauns verslun, frá 1932 til 1956, en þaðan hafði hann ráðist til starfa 15 ára gamall árið 1911. Páll var kvæntur Sigríði Oddsdóttur frá Sámsstöðum í Fljótshlíð.  Þau Páll og Sigríður fluttust til Reykjavíkur árið 1961, er Páll hætti verslunarstörfum. Sonur þeirra, Sverrir og kona hans Ellen Pálsson bjuggu hér áfram um áratugaskeið. Ræktuðu þau þarna gróskumikinn skrúðgarð, sem hlaut m.a. viðurkenningu Fegrunarfélags Akureyrar sumarið 1961.  Sverrir Pálsson var skólastjóri Gagnfræðaskóla Akureyrar um langt skeið, eða frá 1963 til 1989 en hann hóf að kenna þar árið 1947.  Sverrir var einnig mikilvirkur rithöfundur, og eftir hann liggur m.a. hið veglega rit, Saga Akureyrarkirkju.  Árið 1958 byggðu þau Ellen og Sverrir upp aðra hæð hússins, eftir teikningum Jóns Geirs Ágútssonar. Fékk húsið þá það lag sem það hefur æ síðan. Húsinu hefur líkast til alla tíð verið vel við haldið, allavega virðist það í mjög góðu standi.

Möðruvallastræti 10 er látlaust en stórbrotið hús og gefur innrömmuð gluggaröð þakhæðar húsinu sinn sérstaka en jafnframt skemmtilega svip. Í Húsakönnun 2016 er það flokkað sem „einkennileg blanda“ funkisstíls og modernisma og hlýtur fyrir vikið lægra varðveislugildi en nærliggjandi hús (3. stigs). Þeim sem þetta ritar þykir húsið hins vegar áhugavert og sérstætt í útliti. Ekki skemmir fyrir að húsið er í mjög góðri hirðu og frágangur þess hinn snyrtilegasti. Lóðin er einnig gróskumikill og vel hirt og hún römmuð inn af steyptri stöplagirðingu með járnavirki. Ein íbúð er í húsinu. Myndin er tekin þann 27. október 2019.

Heimildir: Bygginganefnd Akureyrar. Fundargerðir 1935-41.  Fundur nr. 816, 25. maí 1938.  Óprentað, óútgefið, varðveitt á Héraðsskjalasafninu á Akureyri.

Minjasafnið á Akureyri, Hanna Rósa Sveinsdóttir. (2016). Akureyrarbær; Menntaskólinn á Akureyri og nærliggjandi íbúðarsvæði. Húsakönnun. Pdf-skjal á slóðinni http://www.akureyri.is/static/files/Skipulagsdeild/Deiliskipulog/Menntaskolinn_og_ibudasvaedi/husakonnun_ma.pdf