Nokkrar jólalegar. Myndir teknar á göngu 28.12.2013.

Í gær brá ég mér bæjarleið á gönguskíðum þ.e. frá Oddeyrinni yfir í Kaupangssveit. Færið var hreint út sagt afleitt, djúp lausamjöll efst og þar fyrir neðan hálfblautur snjór þannig að skíðin stein sukku. Ég var því tvo klukkutíma að arka þessa 7,5 kílómetra en á góðum degi labba ég þessa leið á rúmri klukkustund. En nóg um það. Að sjálfsögðu smellti ég af nokkrum myndum á leiðinni og hér koma þær. Sumar þeirra fannst mér vera eins og klipptar úr jólakortum:

 Þetta er einmitt að mínu mati kjörin jólakortamynd, en þetta er Hafnarstræti 63 eða Sjónarhæð, 112 ára timburhús umvafið snævi þöktum trjágróðri. Þessi mynd hefur slegið í gegn á Facebook...

 

 

 

 

 

 

 

 Sá sem sæi þessa mynd án þess að vita nein deili á henni myndi sennilega ekki giska á það fyrst að þetta væri Akureyrarflugvöllur- að vísu gefa lendingarljósin rauðu ótvíræða vísbendingu. En þetta er norðurendi flugbrautarinnar séður frá Leiruveginum. Það er mikið verk fyrir öflug snjóruðningstæki að halda brautinni og þarna er einn blásari á ferðinni.

 

 

 

 

 

 Hér er ég staddur við eystri sporð Leiruvegsbrúarinnar og horfi til norðurs, út Eyjafjörð. Jakahröngl í forgrunni en í fjarska er Oddeyrin.

 

 

 

 

 

 

 

 Hér er ég staddur á söguslóðum, en fyrir miðri mynd undir snjónum liggur Festarklettur, þar sem Helgi magri er sagður hafa lagt knerri sínum. Enda er bærinn Knarrarberg þarna skammt frá og nýlegt hús, Festarklettur þarna beint ofan við í trjálundinum. Þessi mynd er tekin á Leifsstaðabraut þar sem hún mætir gamla Þjóðveginum á leið austur. Leifsstaðabraut  lá upp að bæjunum Leifsstöðum, Krókstöðum, Fífilgerði og Arnarhóli en vegurinn var aflagður um 1994. 

 

 

 

 

 Það er mikið lagt á greinar trjánna á snjóþungum vetrum eins og þessi mynd af Leifsstaðabrautinni ber með sér. Stundum geta greinarnar sligast.  Á sumrin gengur maður gegn um þétt birkitrjágöng þarna en í gær mátti maður taka af sér skíðin þar sem þau flæktust og kræktust í slútandi trjágreinunum. Þá var bara að ösla snjóinn sem var sitt hvoru megin við metrann á dýpt!

Gleðileg jól og farsælt komandi ár :)

Myndin er tekin á Kaupfélagshorninu, horni Kaupvangsstrætis og Hafnarstrætis þann 21.des. 2010.

Þakka ykkur lesendum innlit og athugasemdir á liðnu ári  

Hús dagsins: Norðurgata 15

Ég held mig enn við Norðurgötuna líkt og síðustu vikur en hér á þessari mynd má sjá Norðurgötu 15. Húsið er byggt árið 1902 af þeim Páli Jónssyni og Brynjólfi Jónssyni. Það fylgir svo ekki sögunni hvort þeir voru bræður. Það var þá frá upphafi parhús sem skiptist í miðju og hefur haldist svo alla tíð, utan að miðja hússins hefur hliðrast til suðurs með viðbyggingum þannig að nú er suðurhluti stærri. Húsið er tvílyft timburhús á  háum steyptum kjallara og með lágu risi. Krosspóstar eru í flestum gluggum og er húsið klætt steinblikki. Þá klæðningu hefur húsið líkast til fengið á 2. eða 3. áratug 20.aldar en þá hóf Gunnar Guðlaugsson, húsasmiður í Lundargötu að flytja þetta inn frá Bandaríkjunum.  Byggt var við húsið til suðurs árið 1945 en sú viðbygging var einlyft bygging með steyptum gafli og flötu þaki. Í Oddeyrarbók Guðnýjar Gerðar og Hjörleifs (1995) er sú bygging talin til lýta en árin 2001-02 var byggð hæð ofan á viðbygginguna og húsið því allt orðið tvílyft. Húsið er þó nokkuð líkt þarnæsta húsi neðan við, Norðurgötu 11 (sjá neðri mynd) og í einhverri sögugöngu um Oddeyrina var einhver að velta fyrir sér hvort um "systurhús" væri að ræða. Svo er raunar alls ekki, hús númer 11 er miklu eldra (byggt 1880) og er auk þess þó nokkuð breytt frá upphafi. Ég gæti ímyndað mér að þessi hús hafi líkst hvað mest hvoru öðru milli 1923-45, eftir að byggt var við N-11 til norðurs og áður byggt var við þetta hús til suðurs en þá hafa þau sennilega verið svipuð á lengdina, bæði klædd steinblikki og með krosspóstum.  Meðal fjölmargra sem átt hafa heima í þessu húsi er Indriði G. Þorsteinsson rithöfundur en hann mun hafa búið þarna um tíma á yngri árum.  Sem áður segir er húsið frá upphafi parhús, skipt í miðju en vel gæti ég trúað að íbúðir hafi verið fleiri en tvær, enda húsið nokkuð stórt og rúmgott. Síðustu áratugi hefur verið ein íbúð í hvorum hluta. Húsið lítur mjög vel út og er í góðu standi og eftir að efri hæðin var lengd ofan á viðbygginga lítur það enn betur út en áður. Lóðin er nokkuð stór á mælikvarða elsta hluta Oddeyrarinnar og vel gróin og smekkleg. Myndin hér að ofan er tekin 2.12. 2013 en myndin að neðan af Norðurgötu 11 er frá sumrinu 2006, nánar tiltekið 5.júní.

Heimildir: Guðný Gerður Gunnarsdóttir og Hjörleifur Stefánsson (1995). Oddeyri Húsakönnun. Minjasafnið á Akureyri

Hús dagsins: Norðurgata 13

Norðurgötu 13 reisti maður að nafni Þorvaldur Guðnason árið 1886.

 Það gerir húsið það þriðja elsta við Norðurgötuna en næsta hús sunnan við númer 11 og þar næsta hús númer 17 (Steinhúsið) eru jafn gömul eða frá 1880. Lóðin var einmitt mæld út þannig að hún væri á milli húsa Snorra Jónssonar og Björns Jónssonar en á þessum tíma tíðkaðist almennt að kenna hús frekar við eigendur en götur og númer.  Húsið er einlyft timburhús með háu risi og á háum steyptum kjallara. Stór kvistur með flötu þaki er á bakhlið og nær hann alveg að gafli og því raunar ekki ósvipað og að risi sé lyft að hluta. Húsið hefur líkast til fengið það útlit sem það hefur nú á 3.áratug 20.aldar en þá var húsið hækkað upp og klætt steinblikki. Húsið hefur mjög nýlega fengið nýja sexrúðu gluggapósta en það var áratugum saman með þverpóstum. Margir hafa átt og búið í þessu húsi gegn um tíðina en um eða eftir miðja 20.öldina mun húsið hafa kallast Ósvaldshús. Húsið er í góðu standi og er all sérstakt að gerð, látlaust og lætur mjög lítið yfir sér en hefur þó mjög sterkan "karakter". Það er í frábæru standi, er eins og áður segir með glænýjum  gluggapóstum og hefur líkast til alla tíð fengið gott viðhald. Þessi mynd er tekin 2.desember 2013. ( Ég minntist áður stuttlega á Norðurgötu 13 í annarri húsafærslunni á þessari síðu fyrir rúmum fjórum árum en þótti húsið verðskulda aðeins meira en 1-2 setningar.)

Heimildir: Guðný Gerður Gunnarsdóttir og Hjörleifur Stefánsson (1995). Oddeyri Húsakönnun. Minjasafnið á Akureyri

Hús dagsins: Norðurgata 6

Norðurgötu 6 reisti Metúsalem Jóhannsson árið 1898 á lóð þess sem hann fékk á horni Norðurgötu og "fyrirhugaðrar þvergötu" sem síðar fékk nafnið Gránufélagsgata. En húsið er einlyft timburhús á háum steinkjallara og með portbyggðu háu risi og klætt steinblikki. Miðjukvistur er á húsinu framantil fyrir miðju og er þetta ein algengasta gerð lítilla timburhúsa frá ofanverðri 19.öld. Einhvers staðar heyrði ég að líklega hefði húsið verið hækkað upp og steyptur undir það nýr kjallari en það var gert með húsin skáhallt á móti, Norðurgötu 11 og 13 uppúr 1920. Þá er líklegt að steinblikk hafi verið sett á húsið um svipað leiti en sú klæðning fór að berast hingað á því bili. Eftir 1910 voru flest timburhús nefnilega varin með járni eða steinskífu í færri tilfellum en brunarnir miklu sátu fast í mönnum og þetta ein öflugasta eldvörn þessa tíma. Það er, að ef kviknaði í, þá brynni aðeins eitt hús í stað sjö eða tíu. Á baklóð hússins stóð einlyft smáhús með lágu risi, óvíst með byggingarár en því var breytt í íbúð 1922 af Guðrúnu Jónsdóttur en þá var eigandi hússins Sölvi Halldórsson. Bakhúsið, Norðurgata 6b var lengst af íbúðarhús en það var rifið um 1996.  Sú lóð stóð um nokkurra ára skeið auð og í órækt eftir að húsið var rifið en var fyrir fáeinum árum aftur sameinuð við lóð framhússins. Norðurgata 6 er sennilega það hús í þessari þrenningu 2-6 sem minnst hefur verið breytt frá upphafi en öll eru húsin sviplík að framanverðu en á nr. 2 hefur risi verið lyft að aftan og það hefur einnig verið gert á nr.4 ásamt viðbyggingu bakatil. Húsið er í góðri hirðu og hefur líkast til alla tíð verið vel við haldið, það er t.d. nýmálað síðan síðsumars 2013.  Umhverfi hússins er einnig einkar áhugavert en  þar hafa núverandi eigendur, Sigurvin Jónsson og Perla Fanndal sett upp mikinn og stórglæsilegan búgarð; þarna er eitt alstærsta og veglegasta hænsna-og fuglabú á Akureyri auk töluverðrar ræktunar í gróðurhúsum. Þessi mynd er tekin í morgunsólinni þann 10.september síðastliðin.

Áður hef ég fjallað um hina skemmtilegu röð við Norðurgötu 2-6 hér:

http://www.arnorbl.blog.is/blog/arnorbl/entry/1109607/

http://www.arnorbl.blog.is/blog/arnorbl/entry/958152/

Heimildir:  Guðný Gerður Gunnarsdóttir og Hjörleifur Stefánsson (1995). Oddeyri Húsakönnun. Minjasafnið á Akureyri.