Hús dagsins II: Fróðasund 10a

Fróðasund er stutt og yfirlætislaus gata á Oddeyrinni sem liggur gegn um Lundargötuna, samsíða Gránufélagsgötu og Eiðsvallagötu. Svona til útskýringar fyrir þá sem ekki þekkja til þá afmarkast elsti hluti Oddeyrar af Glerárgötunni sem er þjóðvegur nr.1 og liggur í N-S. Strandgata liggur síðan niðureftir eyrinni syðst og liggur í A-V. Norður úr henni ganga eftirfarandi þvergötur talið að ofan Lundargata, Norðurgata, Grundargata, Hríseyjargata og loks neðar er Hjalteyrargata. Samsíða Strandgötu er síðan Gránufélagsgatan og Eiðsvallagata. Fróðasund er semsagt götustubbur sem gengur gegn um Lundargötu á blettinum milli Gránufélagsgötu og Eiðsvallagötu. 

Fróðasund 10a stendur neðst við götuna. 

Það var Sigurður Sigurðarson verlsunarmaður hjá Gránufélaginu sem byggði húsið árið 1877. Þá mun húsið hafa verið einlyft timburhús með háu risi. Húsið mun vera þriðja elsta húsið, sem enn stendur á Oddeyri. Um 1890 er eigandi hússins Karl Kristjánsson. Árið 1917 voru öll hús á Akureyri brunabótavirt í fyrsta skipti. Eru þessar brunabótavirðingar mjög öflugar heimildir um byggingasögu húsa því þar kemur fram m.a. nákvæm lýsing húsa útlitslega séð og einnig eru þáverandi eigendur  tilgreindir. Eigandi árið 1917 var Bjarni Hjaltalín og mun húsið hafa kallast Hjaltalínshús á þeim tíma. Það heiti fluttist raunar um eina götu neðar á Eyrina seinna en nú þekkja margir Grundargötu 6 sem Hjaltalínshús.

Árið 1945 var komið að þáttaskilum hjá tveimur gömlum timburhúsum við Norðurgötu, nefnilega þessu húsi, Norðurgötu 7 en einnig næsta húsi Norðurgötu 9. Bæði húsin voru flutt í heilu lagi á auðar lóðir milli Lundargötu og Norðurgötu við götustubbinn Fróðasund, á lóðir númer 10a og 11 og bæði húsin standa enn á þeim stöðum.

Fróðasund 10a er einlyft timburhús með háu risi á steyptum kjallara, klætt steinblikki. Lítill inngönguskúr er stendur austan á húsinu. Húsið hefur alla tíð verið íbúðarhús líkast til lengst af einbýli líkt og síðustu áratugi en þó er ekki ólíklegt að einhvern tíma á fyrri hluta 20.aldar hafi búið þarna nokkrar fjölskyldur í einu. Þessi mynd er tekin í haustsólinni 10.október 2010.

Fróðasund 10b var annað hús sem stóð austan við þetta hús, eiginlega bakhús við Gránufélagsgötu. Það var rifið um 1998. Var það einnig flutt á lóðina á svipuðum tíma og 10a en hafði áður staðið neðar á Eyrinni, upprunalega byggt sem lítið iðnaðarhús. Það var einlyft, forskalað timburhús með risi sem var all sérstætt, þ.e. það var síðara og meira aflíðandi öðru megin.

Athugasemdir

[Ragnheiður , 30.11.2010 kl. 14:44]

Þetta tré sem flækist fyrir er nú ekki nýtt heldur :)

[Arnór Bliki Hallmundsson, 2.12.2010 kl. 19:46]

Reynirinn er örugglega kominn yfir miðjan aldur, já. En fallegur er hann í haustlitunum.