Hús dagsins: Ægisgata 26

Ysti hluti Ægisgötu að austanverðu var óbyggður um áratugaskeið og var hús Helga Steinarr, Ægisgata 24, lengi vel það nyrsta austanmegin. En í ársbyrjun 1971 dró til tíðinda þegar þeim Matthías Þorbergssyni og Hannesi Pálmasyni var úthlutað lóðum og byggingarleyfum á lóðum nr. 26 og 28. Fengu þeir að reisa sitt einbýlishúsið hvor, eftir teikningu Hauks Haraldssonar og segir í bókun Bygginganefndar að Matthías fái að reisa einbýlishús úr holsteini eftir teikningu Hauks Haraldssonar. Gluggar staðsettir á norðurhlið en fyrir liggi samþykki lóðarhafa nr. 28 [Hannesar Pálmasonar] og fjarlægð að lóðarmörkum.

Ægisgata 26 er einlyft steinhús með lágu valmaþaki, með múrsléttuðum veggjum, bárujárni á þaki og lóðréttum póstum í flestum gluggum. Nyrsti hluti hússins skagar eilítið fram en þar var upprunalega bílskúr, síðar breytt í íbúðarrými.

Ægisgata 26 er byggt sem einbýlishús og hefur verið það mest alla tíð. Akureyrarbær starfrækti um árabil í þessu húsi sambýli fyrir fatlaða, en því var lokað árið 2012 og húsið síðan einbýlishús. Árið 1991 var bílskúr breytt í íbúðarrými eftir teikningum Hauks Haraldssonar, sem teiknaði húsið í upphafi. Hefur það væntanlega verið í tengslum við nýtt hlutverk hússins sem sambýli. Ægisgata 26 er reisulegt og snyrtilegt  hús í góðri hirðu. Það er byggt töluvert seinna en nærliggjandi hús en við hönnun þess hefur greinilega verið tekið mikið af þeirri húsaröð sem þarna var (og er) fyrir.

Það er mjög mikilvægt að mati síðuhafa, þegar byggt er við rótgrónar og heilsteyptar götumr, að ný hús séu í samræmi við þá götumynd sem fyrir er. Enda þótt fjölbreyttar götumyndir geti jú líka verið skemmtilegar. Í tilfellum nyrstu húsa Ægisgötunnar hefur þetta heppnast nokkurn veginn fullkomlega, og varla hægt að segja að þau skeri sig úr, nema ef vera skyldi, að grunnflötur húsa nr. 26 og 28 er ívið stærri en nærliggjandi húsa. En það flokkar síðuhafi sem smámuni í þessu samhengi. Síðustu pistlar hafa endað á orðunum: Að lokum legg ég til að Ægisgatan verði friðuð í heild sinni. Það á svo sannarlega líka við um yngri húsin austanmegin og yst við götuna. Myndin er tekin þ. 1. maí 2021.

Heimildir:. Bygginganefnd Akureyrar. Fundargerðir ársins 1971. Fundur nr.1640, 27. janúar.