Hús dagsins: Bjarkarstígur 1

Bjarkarstígur  nefnist gata á norðanverðri Brekkunni. Gatan liggur á milli Munkaþverárstrætis og Þórunnarstrætis og þverar Helgamagrastræti. Er hún í beinu framhaldi af Krabbastíg og var raunar ætlað að vera framhald af þeirri götu, en fyrstu lóðunum sem úthlutað var við götuna, árið 1942, töldust við Krabbastíg. Við Bjarkarstíg stendur hið valinkunna Davíðshús, hús Davíðs Stefánssonar frá Fagraskógi, og segir sagan, að Davíð hafi ekki viljað búa við götu kennda við krabba og nafninu því breytt. (Sbr. Ak. Bær, Teiknistofa Arkitekta, 2015: 26) Gatan liggur nánast beint upp brekkuna og er afar brött á neðri kaflanum milli Helgamagrastrætis og Munkaþverárstrætis og getur orðið heldur óskemmtileg yfirferðar í hálku. En útsýnið yfir Oddeyrina og yfir pollinn á Vaðlaheiðina er alls ekki óskemmtilegt, og mikill trjágróður við götuna rammar það skemmtilega inn. Við Bjarkarstíg standa 9 hús, byggð árin 1942-1952. Bjarkarstígur er um 200 m langur.

Árið 1950 sótti Svavar Jóhannsson, forstöðumaður Bifreiðaeftirlitsins um árabil, um lóð og byggingarleyfi neðst við sunnanverðan Bjarkarstíg. Á þessum tíma var nokkur trjálundur á þessum slóðum, sem líklega tilheyrði Munkaþverárstræti 13, en það hús er á SV horni Munkaþverárstrætis og Bjarkarstígs. En í bókun Byggingarnefndar segir svo um byggingaleyfi Svavars: „Eiganda skógargróðurs verður gefin kostur á að bjarga honum og 2m breiður stígur leyfður austast á lóð, suður á reit bæjarins milli Bjarkarstígs og Hamarstígs“. Með björgun skógargróðurs er líklega átt við flutning trjáplantna, sem þarna hafa líklega ekki verið orðnar mjög gamlar eða stórar. En Svavar fékk að byggja hús skv. uppdrætti og lýsingu, en þeirrar lýsingar er ekki getið í bókun Byggingarnefndar. En uppdráttinn að húsinu gerði Tryggvi Sæmundsson.

Bjarkarstígur 1 er tvílyft steinsteypuhús í funkisstíl, með lágu valmaþaki og skiptist í tvær álmur, suður og norður og stendur sú nyrðri nokkuð hærra. Veggir eru múrsléttaðir en einfaldir lóðréttir póstar eru í gluggum. Sambyggður húsinu að suðaustanverðu er bílskúr, byggður 1990 eftir teikningum Birgis Ágústssonar. Húsið, sem fullbyggt var árið 1952 og er yngst húsa við Bjarkarstíg hefur alla tíð verið íbúðarhús en þarna var um tíma umboð Styrktarfélags vangefinna, sem en frú Björg Benediktsdóttir, eiginkona áðurnefnds Svavars starfrækti það. Bjarkarstígur 1 er í fyrirtaks hirðu og hefur líkast til alla tíð hlotið afbragðs viðhald. Á lóðarmörkum er steyptur veggur og allur frágangur lóðar og húss er til mikillar prýði. Húsakönnun 2015 metur húsið með varðveislugildi sem hluti af þeirri heild sem götumynd Bjarkarstígs er. Ein íbúð mun í húsinu.

Heimildir: Byggingarnefnd Akureyrar. Fundargerðir 1948-57. Fundur nr. 1124, 21. júlí 1950. Fundur nr. 1127, 1. sept. 1950. Óprentað og óútgefið, varðveitt á Héraðsskjalasafninu á Akureyri.

Akureyrarbær og Teiknistofa Arkitekta, Gylfi Guðjónsson og félagar. (2015). Norðurbrekkan, neðri hluti. Húsakönnun. Akureyrarbær: Pdf-útgáfa aðgengileg á slóðinni http://www.akureyri.is/static/files/Skipulagsdeild/Deiliskipulog/Nordur_Brekka/n-brekka-husakonnun-150129-vefutgafa.pdf