Norðurbrekkan milli Gils og klappa. Væntanleg bók (?)

Gestir þessarar síður kunna að hafa tekið eftir því, að langt hefur liðið á milli pistla upp á síðkastið. Hér ætla ég að ljóstra upp hluta af ástæðunni fyrir því, en ég hef nefnilega staðið í svolítið öðrum ritstörfum. Ég hef nefnilega unnið að því, að yfirfæra um 130 húsapistla héðan af síðunni yfir í bókarhandrit. Já það er komið að því að hrinda því í framkvæmd sem nokkrir síðugestir hér og margir vinir mínir hafa hvatt mig til lengi: Ég ætla að gefa hluta þessara skrifa, sem birst hafa hér á síðunni út á bók  

Eða öllu heldur, gera tilraun til þess.  

Vinnuheiti bókarinnar er "Norðurbrekkan á milli Gils og klappa" og verður það væntanlega endanlegur titill hennar. Þar mun ég birta greinar, sambærilegar við þær sem birtast hér á síðunni, um hús við Brekkugötu, Klapparstíg, Oddeyrargötu, Bjarmastíg, Oddagötu og Gilsbakkaveg auk þess fjalla um hluta af götunum Munkaþverárstræti, Hamarstíg og Þingvallastræti. Margir pistlana koma til með að birtast h.u.b. óbreyttir af síðunni en í töluvert mörgum tilfellum hef ég lengt þá og bætt við upplýsingum sem ekki koma fram hér. Þá verður stuttir kaflar Skátagilið og um Sundlaugina. Milli Gils og Klappa vísar til þess, að umfjöllunarsvæði bókarinnar afmarkast af Grófargili; Gilinu í suðri og Hamarkotsklöppum í norðri. Hér til hliðar má sjá væntanlega forsíðu.

Bókin kemur til með að verða um 170 blaðsíður, kilja og í lit. Prentun slíks ritverks kostar auðvitað gífurlega fjármuni.

Þess vegna hyggst ég, á næsta dögum (vikum), hrinda af stað söfnun á Karolina Fund fyrir prentun bókarinnar. Annað hvort tekst söfnun eða ekki, þess vegna segi hér að ofan að ég ætli aðeins að gera tilraun til bókaútgáfu. En á Karolina Fund geta áhugasamir ekki einungis tryggt sér eintak, heldur jafnvel eitthvað aukreitis, svosem nafn í þakkarlista, handskrifaðan aukafróðleik eða hvað svo sem mér kemur til með að detta í hug að verðlauna styrktaraðila og kaupendur með. Það kemur í ljós þegar söfnunarsíða fer í loftið. Hvenær það verður get ég ekki svarað nú, á eftir að ljúka við uppsetningu söfnunarsíðu og ganga frá ýmsum formsatriðum.

Ég mun að sjálfsögðu, lesendur góðir, láta ykkur vita um leið og það gerist og hvet ykkur jafnframt til að fylgjast með á Karolina Fund.

Hér eru sýnishorn af handriti bókarinnar. Athugið að þetta er ekki endanlegt útlit hennar eða uppsetning.

 

Hús dagsins: Munkaþverárstræti 19

Snemma árs 1935 fékk Gunnlaugur Sigurjónsson lóð sem lýst var sem „þriðju lóð norðan við Guðmund Frímannsson“ þ.e. Munkaþverárstræti 13. Ekki fann höfundur fleiri bókanir hjá Bygginganefnd frá þessum árum þar sem téður Gunnlaugur kemur sögu, en árið 1938 auglýsir Snorri Pálsson múrari, Munkaþverárstræti 19 herbergi til leigu í nýlegu húsi, sem er líkast til þetta hús, eða Munkaþverárstræti 17, sem Snorri reisti árið áður. Teikningarnar að húsinu gerði a.m.k. Snorri Pálsson og því hlýtur að vera hægt að leiða líkur að því, að Snorri Pálsson hafi byggt Munkaþverárstræti 19 árið 1937. Samkvæmt Manntali 1940 býr þarna Guðrún Friðjóna Gunnlaugsdóttir, saumakonakona á Gefjun ásamt fjölskyldu og er hún titluð húsmóðir en 1957, þegar byggt var við húsið eftir teikningum Mikaels Jóhannessonar, er Jón Þorvaldsson eigandi hússins. Með viðbyggingu var húsið stækkað til suðurs. Munkaþverárstræti 19 er einlyft steinsteypuhús í á háum kjallara og með valmaþaki. Á þaki er bárujárn en krosspóstar með tvískiptum neðri fögum í gluggum. Horngluggar eru á nyrðri hornum hússins, en á viðbyggingu síðir “stofugluggar” til suðurs og austurs. Fremst á húsi er inngönguskúr og tröppur að honum frá götu. Munkaþverárstræti 19 er trauslegt hús og í góðri hirðu. Stendur það hátt á lóðinni, en á þessum slóðum er dágóður hæðarmismunur á lóðum. Nýlegur steyptur veggur er á lóðarmörkum og rammar hann einnig inn bílastæði á SA-horni lóðar. Á lóðinni standa m.a. lerki og grenitré. Sá sem þetta ritar horfir oftar en ekki eftir smáatriðum eða litlum hlutum sem gefa húsum skrautlegan svip eða svipauka. Á Munkaþverárstræti 19 má t.d. sjá skrautlegt járnavirki á tröppuhandriði. Myndin er tekin sólríkan febrúardag 2018, nánar til tekið þann átjánda.

Heimildir:

Akureyrarbær og Teiknistofa Arkitekta, Gylfi Guðjónsson og félagar. (2015). Norðurbrekkan, neðri hluti. Húsakönnun. Pdf-útgáfa aðgengileg á slóðinni http://www.akureyri.is/static/files/Skipulagsdeild/Deiliskipulog/Nordur_Brekka/n-brekka-husakonnun-150129-vefutgafa.pdf

Bygginganefnd Akureyrar. Fundargerðir 1930-35. Fundur nr. 737, 12.mars 1935.

Óprentað og óútgefið; varðveitt á Héraðsskjalasafninu á Akureyri.

Manntal á Akureyri 1940.