Hús dagsins: Helgamagrastræti 21

Helgamagrastræti 21 reisti Ragnar Jóhannesson búfræðingur og verslunarmaður frá Engimýri í Öxnadal árið 1946. Hann fékk haustið 1945 lóð og byggingarleyfi við Helgamagrastræti, þá þriðju norðan við Halldór Halldórsson [Hamarstígur 10] auk byggingaleyfis. Þess má geta, að téður Halldór teiknaði einmitt hús Ragnars, sem fékk byggingarleyfi fyrir húsi, einni hæð á kjallara, með flötu þaki. Veggir og loft úr steinsteypu, stærð 12x9,2m. Það má segja, að kjallari hússins sé í allra hæsta lagi og raunar álítur sá sem þetta ritar nær að segja húsið á tveimur hæðum eða tvílyft.

Helgamagrastræti 21 er tvílyft steinsteypuhús, einfalt og stórt funkis, með flötu þaki og útskotum að norðan og sunnan sem og að framan og í kverkinni þar eru inngöngudyr og steyptar tröppur, með tröppulaga handriði. Á suðurhlið eru svalir. Veggir eru klæddir steiningu, þak pappaklætt og lóðréttir póstar í gluggum.

Ragnar Jóhannesson, sem byggði húsið mun hafa búið hér í um áratug en vorið 1955 auglýsir hann húsið, sem er „2 4 herbergja íbúðarhæðir“ til sölu. Þá flutti hann til Reykjavíkur þar sem hann hóf störf á aðalskrifstofu SÍS, en hann hafði fengist við ýmis verslunar- og skrifstofustörf hér í bæ. Eignkona Ragnars Jóhannessonar var Margrét Jósepsdóttir, fædd á Vatnsleysu í Skagafirði. Þau hjónin voru ötult garðræktarfólk og hlutu árið 1954 verðlaun Fegrunarfélags Akureyrar fyrir garðinn hér að Helgamagrastræti 21.

Enn er garðurinn gróskumikill og vel hirtur; þar eru m.a. nokkur  reynitré. Nokkur hæðarmunur er á lóðunum við austanvert Helgamagrastrætið og standa húsin líklega 2-3m ofan götubrúnar. Upp við brekkuna á lóðarmörkum er steyptur veggur, sem mun upprunalegur. Hann er í góðri hirðu, líkt og lóðin og húsið sjálft. Helgamagrastræti 21 hlýtur í Húsakönnun 2015 varðveislugildi 1, sem hluti af áhugaverðri heild. Og það má með sanni segja, að hinn mikla heild funkishúsa frá fimmta áratug 20. aldar við Helgamagrastrætið sé áhugaverð. Tvær íbúðir eru í húsinu. Myndin er tekin þann 3. maí 2019.

Heimildir:

Akureyrarbær og Teiknistofa Arkitekta, Gylfi Guðjónsson og félagar. (2015). Norðurbrekkan, neðri hluti. Húsakönnun. Akureyrarbær: Pdf-útgáfa aðgengileg á  slóðinni http://www.akureyri.is/static/files/Skipulagsdeild/Deiliskipulog/Nordur_Brekka/n-brekka-husakonnun-150129-vefutgafa.pdf 

Bygginganefnd Akureyrar. Fundargerðir 1941-48. Fundur nr. 955, 3. Sept. 1945. Fundur 957, 24. sept. 1945.  Óprentað og óútgefið, varðveitt á Héraðsskjalasafninu á Akureyri.