Hús dagsins (nr. 161): Silfurgata 2 og 6

Ein af aðslgötunum í eldri hverfum Ísafjarðar er Silfurgatan. Þar standa mörg stór og glæsileg timburhús frá fyrri hluta 20.aldar. Neðst við götuna standa tvenn svipuð hús, enda byggð eftir sömu teikningu. Það eru Silfurgata 2, blátt hús sem hér sést næst á myndinni og Silfurgata 6, gráhvítt, sést ofar við götuna. Húsin teiknaði og byggði Ragúel Árni Bjarnason árið 1906. Ragúel var fæddur á Bolungarvík 1878. Hann nam húsasmíðar í Osló en fluttist til Ísafjarðar 1905 og hóf rekstur verkstæðis og teiknaði auk þess þó nokkur hús sem oftar en ekki voru vegleg og skrautleg stórhýsi. Enda var þetta á hátindi Sveitser tískunnar norsku sem hann nam ytra og starfaði hér. En sem áður segir reisti Ragúel húsin um 1906 en verkkaupar voru kaupmennirnir Karl Olgeirsson (nr. 2) og Jóhann Þorsteinsson (nr. 6). Húsin eru tvílyft á lágum grunni, nær ferningslaga að grunnfleti með aflíðandi hallandi þökum og skreyttum þakköntum en hornin eru skáuð og þar eru kvistir. Nr. 2 er timburklædd en nr. 6 bárujárnsklædd. Húsin eru nokkuð sérstæð að gerð og útliti og  talin undir áhrifum frá byggingarstíl sem tíðkaðist vestan hafs t.d. í Chicago. En húsin hafa bæði þjónað svipuðum hlutverkum þessa rúmu öld, íbúðir á efri hæð og verslanir á neðri hæð. Bæði eru húsin í góðu standi og eru til mikillar prýði í götumyndinni. Þessi mynd er tekin 12.júlí sl.

Heimild:

Hjörleifur Stefánsson, Kjell H. Halvorsen, Magnús Skúlason (2003). Af norskum rótum- gömul timburhús á Íslandi. Reykjavík: Mál og Menning.

Hús dagsins (nr. 160): Turnhúsið

Turnhúsið er yngst þeirra fjögurra 18.aldar húsa sem enn standa í Neðstakaupstað, en það mun reist 1784. Það er líkt og Tjöruhúsið stokkahús en þau tvö hús eru reist á svipuðum tíma, en Krambúðin og Faktorshúsið eru reist áratugum fyrr. Stokkahús er hlaðin úr láréttum bjálkum og þegar komið er inn í Turnhúsið sést sú byggingargerð vel. Samliggjandi bjálkar eru festir saman á grópum (ekki ósvipað og leikfangakubbar sem festa má saman) og skeytt saman með málmfjöður en á hornum eru bjálkarnir festir saman hálft í hálft. Tjöruhúsið er einlyft með háu risi, raunar það háu að tvær manngengar hæðir eru í risinu! Því eru þrjár hæðir í húsinu- þaraf tvær í risi. Á miðju risi er síðan turn með háu valmaþaki sem gefur húsinu áberandi svip og nafngiftina. Ekki er stór gólfflöturinn þar en þangað upp liggur brattur stigi og hægt að líta þar út um glugga. Turnhúsið var upprunalega reist sem vörugeymsluhús fyrir einokunarverslunina og þjónaði þeim tilgangi áfram eftir hennar dag- en verslun var gefin frjáls þremur árum eftir að húsið var byggt. Hvort að turninn mikli var á húsinu frá upphafi er ég ekki viss en hann mun einhvern tíma hafa verið notaður til að fylgjast með skipakomum. Þar var einnig unnt fyrir forstjóra að fylgjast vinnu á planinu fyrir framan en þar fór m.a. fram mikil saltfiskvinnsla. Nánar um saltfiskinn hér: http://www.nedsti.is/saltfiskur/  Fyrr á árum- vel fram á 20.öld var Neðstikaupstaður og svæðið þar um kring meira og minna þakið saltfiskbreiðum. Turnhúsið var sem áður segir geymsluhús en nú hefur verið komið þar fyrir Sjóminjasafni á vegum Byggðasafns Vestfjarða og þar kennir svo sannarlega ýmissa grasa. Þar er hægt að sjá flest það sem tilheyrir sjósókn fyrri ára- og alda, útbúnað og veiðarfæri og verkfæri notuð til að smíða búnaðinn, líkön af skipum auk mikils harmonikkusafns. Ég mæli eindregið með því að þeir sem leið eiga um Neðstakaupstað líti á safnið- það verður enginn svikinn af því- og auk þess að borða á Tjöruhúsinu! Myndirnar með færslunni eru teknar 12.7.2012.

 

T.h. Hluti af Harmonikkusafninu á 2.hæð Turnhússins. Á myndinni vinstra megin er horft úr Turninum fram Skutulsfjörðinn, og eins og sjá má er útsýnið stórfínt. Fyrir miðju er Engidalur en Tungudalur opnast vinstra megin á myndinni, en fjallið Kubbi skilur á milli dalanna tveggja. Hæsti tindur Kubba er Háafell (602m).

Heimildir:

Byggðasafn Vestfjarða (án árs). Heimasíða. Slóðin: http://www.nedsti.is/

Hjörleifur Stefánsson, Kjell H. Halvorsen, Magnús Skúlason (2003). Af norskum rótum- gömul timburhús á Íslandi. Reykjavík: Mál og Menning.

Hús dagsins (nr.159): Tjöruhúsið

Þau fjögur 18.aldar hús sem enn standa í Neðstakaupstað hef ég tekið fyrir í aldursröð. Það þriðja elsta er Tjöruhúsið sem sést hér á myndinni, en það mun reist um 1782. (Skv. heimasíðu Byggðasafns Vestfjarða www.nedsti.is er byggingarárið 1781 en skv. Hjörleifi, Kjell og Magnúsi (2003: 229) er það byggt 1782. En eitt ár til eða frá skiptir kannski litlu þegar aldursárin eru um 230; það er um 0,5% skekkja !) En Tjöruhúsið er af gerð svokallaðra stokkahúsa en það er byggingargerð sem var algeng í Skandinavíu, Danmörku þá aðallega. Hún er mjög svipuð byggingaraðferð og bolhús (sjá Faktorshúsið í síðustu færslu), veggir hlaðnir úr þykkum bjálkum en þeim er skeytt saman með öðrum hætti en í bolhúsunum. En Tjöruhúsið er eins og önnur hús í Neðstakaupstað reist fyrir dönsku einokunarverslunina sem pakkhús eða vörugeymsla og gegndi því hlutverki í marga tugi ára, raunar vel á aðra öld. Einokunarverslunin átti þetta hús þó ekki lengi, því hún leið undir lok fáeinum árum eftir að það var reist eða 1787. Húsið hefur gegn um þennan tíma gegnt að mestu svipuðu hlutverki sem geymlsuhús fyrir iðnað eða verslun. Líklega hefur einhverntíma verið geymd þarna tjara- sbr. nafngiftina en ekki veit ég hvort nokkurn tíma hafi verið búið í Tjöruhúsinu. Það hefur nú verið gert upp og er mjög nálægt upprunalegu útliti. Nú er þar samnefndur veitingastaður rekinn á sumrin og var ég staddur á hádegi þar 12.júlí. Því lá beint við að borða á Tjöruhúsinu og það er staður sem ég mæli svo sannarlega með! Fiskisúpan þar er allavega alveg frábær.  Hér eru fleiri meðmæli með veitingastaðnum í Tjöruhúsinu: http://www.tripadvisor.com/Restaurant_Review-g189967-d1099110-Reviews-Tjoruhusid-Isafjordur.html

Heimildir:

Byggðasafn Vestfjarða (án árs). Heimasíða. Slóðin: http://www.nedsti.is/

Hjörleifur Stefánsson, Kjell H. Halvorsen, Magnús Skúlason (2003). Af norskum rótum- gömul timburhús á Íslandi. Reykjavík: Mál og Menning.

Hús dagsins (nr.158): Faktorshúsið

Fjögur elstu hús Ísafjarðar standa í þyrpingu framarlega á eyrinni í hinum forna Neðstakaupstað, húsið hér á myndinni er það næst elsta. En hér er um að ræða Faktorshúsið. Árið 1764 var tekin sú ákvörðun að Íslandskaupmenn hefðu vetursetu á Vestfjörðum- en þarna var einokunarverslunin enn við lýði og fram að því var að öllu jöfnu aðeins  verslað yfir  sumartíman.  Ári síðar, 1765 var þetta hús reist sem íbúðarhús fyrir kaupmennina, sem m.a. versluðu í Krambúðinni. Þarna hafa verslunarstjórarnir væntanlega búið sbr. heiti hússins en þeir kölluðust Faktorar, uppá dönskuna. !  Húsið kom tilsniðið að utan ásamt nokkrum öðrum íbúðarhúsum fyrir verslunarmenn- m.a. stendur annað slíkt hús á Eyrarbakka. Faktorshúsið er einlyft með háu risi og er af svokallaðri bolhúsagerð. Oftar en ekki bjuggu sumarkaupmennirnir í óvönduðum húsum en þetta var heilsárshús átti að halda veðri, vatni og vindum, varanlegur bústaður. Og varanlegt var það- stendur enn eftir 247 ár og í frábæru standi. Bolhús eru hins  plankahús, hlaðin inní grind úr plönkum sem skeyttir eru saman í nót á lóðréttum stoðum við horn og við op í veggjum. Húsinu var breytt talsvert bæði að utan sem innan á miðri 19. öld og fékk þá það lag sem það hefur nú. Fyrsta símalínan á Íslandi var lögð árið 1889 milli Faktorshússins og verslunarhúss Ásgeirs Ásgeirssonar. Sennilega hefur Ásgeir verið búsettur í Faktorshúsinu og lagt símalínuna úr versluninni og heim til sín. Ásgeirsverslun var á þeim tíma eitt stærsta verlsunarfélagið á landinu og átti mörg útibú. Kastalinn veglegi á Arngerðareyri við Ísafjarðardjúp var reistur fyrir útibússtjóra Ásgeirsverslunar. En Faktorshúsið var allt tekið til endurbóta 1977 og haldið var í þau einkenni sem það fékk á 19.öld. Timburklæðning, svokölluð listasúð er á húsinu bæði á veggjum og þaki og er húsið kolsvart eins og flest timburhús á svipuðum aldri sem voru tjörguð í upphafi. Margskiptir póstar eru í gluggum. Húsið er einbýlishús og er sennilega með allra elstu húsum á landinu sem enn er búið í. Mynd frá 12.júlí sl. 

Heimildir:

Byggðasafn Vestfjarða (án árs). Heimasíða. Slóðin: http://www.nedsti.is/

Hjörleifur Stefánsson, Kjell H. Halvorsen, Magnús Skúlason (2003). Af norskum rótum- gömul timburhús á Íslandi. Reykjavík: Mál og Menning.

Hús dagsins (nr. 157): Krambúðin í Neðstakaupstað

Ísafjörður sem áður hét Eyrarkaupstaður eða Eyri við Skutulsfjörð er gamall bær, þar eru heimildir um verslun frá 16. öld og eyrinni við Skutulsfjörð stóðu hús á tíma einokunarverslunar snemma á 17.öld. Undir lok 18.aldar var risin þarna lítill kaupstaður framarlega á eyrinni, Neðstikaupstaður og nokkur þeirra húsa standa enn. Elst þessara húsa er húsið hér á myndinni, Krambúðin. Húsið er elsta hús sem ég hef nokkru sinni tekið fyrir hér á síðunni. Þar hafði elsta hús Akureyrar, Laxdalshús, byggt 1795, vinninginn þar til nú en Krambúðin er miklu eldri. (Raunar verður Laxdalshús komið í 5. sæti yfir elstu húsin hér á síðunni þegar umfjölluninni minni um Neðstakaupstað, því þar standa  fjögur hús sem eru byggð 1757-1784.)

En Krambúðin er elsta hús sem enn stendur á Ísafirði, byggt 1757 af dönskum einokunarkaupmönnum og er útlit þess er nokkuð dæmigert fyrir hús frá þessum tíma hérlendis, einlyft á lágum sökkli með bröttu risi og borðaklæðningu og kolsvart að lit. En þessi svarti litur sem er svo áberandi á þessum elstu húsum kemur til af því að á þessum tíma tíðkaðist að hús væru tjörguð til að verja fyrir veðri og vindum, en málning var dýr og illfáanleg. Nú er bárujárn á þaki og kvistir á risi eru eflaust seinni tíma viðbætur. Að öðru leyti mun húsið næsta lítið breytt að utan. Húsið er grindarhús eða bindingsverkshús. En það er í raun hálfgildis millistig steinhúsa og timburhúsa, þ.e. húsið er byggt upp á timburgrind en í grind var múrhleðsla. Húsin voru svo yfirleitt klædd borðaklæðningu að utan en múrhleðslan þótti óþétt fyrir Íslenskar aðstæður.   Eins og nafnið gefur til kynna var húsið upprunalega krambúð en þannig verslunum mætti  líkja við matvöruverslun eða kjörbúðir. Verslunarrými var í suðurenda en vörugeymsla í þeim nyrðri og verslað var í Krambúðinni í rúm 150 ár, en um 1920 var það tekið í gegn að innan og breytt í íbúðarhús. Enn er búið í húsinu og er það einbýlishús. Allt er húsið og umhverfi þess hið glæsilegasta að sjá og hefur líkast til verið haldið vel við haldið þessi 255 ár sem það hefur staðið. Húsið er klárlega með allra elstu íbúðarhúsum landsins- gott ef ekki það elsta. Ásamt nokkrum öðrum stórglæsilegum húsum, þar af fjórum yfir 220 ára, myndar það þessu skemmtilegu og sögulegu heild sem Neðstikaupstaður er. Eins og oft er með svona gamlar húsatorfur eru þau fá orðin eftir sem enn standa og gildi húsanna því mikið. Nú er Byggðasafn Vestfjarða (tengill hér að neðan í heimildaskrá) með höfuðstöðvar í Neðstakaupstað. Þessi mynd er tekin 12.júlí 2012.

Heimildir:

Byggðasafn Vestfjarða (án árs). Heimasíða. Slóðin: http://www.nedsti.is/ 

Hjörleifur Stefánsson, Kjell H. Halvorsen, Magnús Skúlason (2003). Af norskum rótum- gömul timburhús á Íslandi. Reykjavík: Mál og Menning.

Hús dagsins (nr. 156): Arngerðareyri við Ísafjarðardjúp; Kastalinn.

Síðustu vikuna dvaldi ég á Úlfljótsvatni á Landsmóti Skáta og mátti ekkert vera að því að skrifa inná síðuna- tók mér bara tölvufrí. En eins og ég sagði þá munu Hús dagsins í ágúst verða að mestu leyti frá Ísafirði og því fer e.t.v. vel á því að síðasta Hús júlímánaðar er einmitt staðsett á leiðinni þangað. En þetta hús stendur við Ísafjörð, fremst í Ísafjarðardjúpi þar sem komið er niður af Steingrímsfjarðarheiði og vekur eflaust athygli flestra sem eiga leið um Djúpveg. En hér er um að ræða Arngerðareyri. Þar voru áður mikil umsvif, þarna var höfn og ferjustaður, hótel og verslun en nú standa einungis eftir leifar af bryggju, hálfhrunin hlaða og svo fyrrum íbúðarhús verslunarstjórans, sem sést hér á myndinni. Verslunin var útibú frá Ásgeirsverslun, miklu verslunarfélagi sem átti höfuðstöðvar á Ísafirði. Það var stofnað árið 1852 af Ásgeiri Ásgeirssyni athafnamanni, en hér er ítarlegri fróðleikur um Ásgeirsverslun. Húsið mun reist í tíð Sigurðar Þórðarsonar útibústjóra Ásgeirsverslunar. Húsið er kallað Kastalinn, en ferkantað kögur á þakbrúnum og einskonar turn framan á gefur óneitanlega kastalalegan svip. Byggingarár er á huldu, en ég gæti ímyndað mér að húsið sé byggt nálægt 1920, en allavega vel fyrir miðja 20.öld. En húsið er steinsteypt í tveimur álmum, önnur einlyft en hin tvílyft (kastalaturninn) en þak er flatt. Húsið hefur vafalítið verið eitt af vandaðri og sérstæðari steinsteypuhúsum landsins þegar það var byggt, en í árdaga steypunnar var algengast að hús væru byggð með hefðbundnu "timburhúsalagi", þ.e. rétthyrningslaga grunnflötur og hátt ris. Húsið hefur staðið yfirgefið í áratugi, frá því um 1970 (skv. frétt hér að neðan hefur það verið yfirgefið í rúm 40 ár) og er því eðlilega í slæmu ásigkomulagi, líkt og sjá má á myndinni. En þrátt fyrir niðurníðslu ber húsið þess greinilega merki að hafa verið vandað og vel byggt í upphafi og glæsileikinn skín í gegn þrátt fyrir allt. Þessi mynd er tekin þ. 11.júlí sl.

PS. Hér er frétt RúV frá því í gær um tilvonandi endurbyggingu Kastalans. http://www.ruv.is/frett/gera-upp-kastala-a-arngerdareyri  Þannig að eftir nokkur ár verður þetta hús eflaust orðið ein af mörgum perlum við Djúpið

Næstu "Hús dagsins" verða á Ísafirði.

Ekki er ég nú vanur að vera með yfirlýsingar um næstu færslur hjá mér eða hvenær þær koma. En nú vill svo til að ég mun ekki uppfæra fyrr en í fyrsta lagi 30. þessa mánaðar. En ég hef ákveðið að í ágústmánuður verður helgaður Ísafirði í "Húsum dagsins"- en þá mun ég birta myndir sem ég tók af húsum í elstu hverfunum þar, í blíðskaparveðri þann 12.júlí sl. Það er nefnilega ekkert sem segir að "Hús dagsins" þurfi endilega að standa á Akureyri- þó það sé jú minn "heimavöllur".

Hús dagsins (nr.155): Nokkur hús í Miðbænum

Hér eru nokkur hús sem standa í og við Miðbæ Akureyrar, myndir sem ég tók sl. vetur en hef ekki komið að.

Fyrst er það Turninn, Hafnarstræti 100b sem stendur dálítið skemmtilega í porti á milli 4 hæða steinsteypuhúsa, Hafnarstræti 100 og 102. Er þetta söluturn í orðsins fyllstu merkingu því efst trónir þessi skemmtilegi turn. Turninn er byggður 1927 og er agnarlítið einlyft timburhús, (kannski 4x5m á grunnfleti)með valmaþaki og klæddur steinblikki. Þarna var sælgætisverslun að ég held frá upphafi og allt til ársins 2007 en þá opnaði þarna veitingastaðurinn Indian Curry Hut en veitingarýni má sjá hér . Mæli ég eindregið með matnum frá Curry Hut, bæði fyrir þá sem dálæti hafa á Indverskum mat og aðra. Þessi mynd er tekin sunnudaginn 18.mars 2012.

Skammt frá Turninum, skáhallt á móti í gilkjafti Skátagilsins stendur Hafnarstræti 107b.  Það byggði Ingimar Jónsson og er það sagt byggt á milli 1910-20 (freistandi að giska á 1915 sem er millivegurinn ). Húsið var (og er) Ingimarshús eftir fyrsta eigandanum. Er það tvílyft steinsteypuhús með lágu risi. Síðustu ár hafði það staðið autt og ónótað og bjóst ég allt eins við því að það yrði rifið. En sem betur fer hafði ég þar á röngu að standa, því sl. vetur var húsið allt tekið í gegn að innan og skipt um glugga, gamaldags sexrúðugluggar í stað þverpósta sem höfðu verið í áratugi. Og í byrjun sumars var opnað þarna kaffihúsið Kaffi Ilmur. Þangað hef ég einu sinni farið og fengið mér kaffi og vöfflu- hvort tveggja algjört lostæti. Er einstaklega notalegt að koma þar inn og sér maður greinilega að hér er um fyrrum íbúðarrými að ræða- sem gefur staðnum fyrir vikið heimilislegan blæ. Þessa mynd tók ég 18.mars sl. en þá var endurgerð hússins í fullum gangi og gluggarnir nýju nýkomnir.

Við Ráðhústorg teljast standa nokkur hús sem öll eru sambyggð. Ráðhústorg 1-5 afmarka Ráðhústorg í suðri en þetta eru ein fyrstu margra hæða stórhýsin á Akureyri. Þetta er steinsteypt hús á fimm hæðum byggð í áföngum frá 1930-39 eftir teikningum Tryggva Jónatanssonar og byggingarmeistarar voru Indriði Helgason, Ólafur Ágústsson og Þorsteinn M. Jónsson. Voru þettalengi einar stærstu byggingarnar í bænum og hafa eflaust þótt dálítið "erlendis". Í þessum húsum voru frá upphafi og eru enn verslanir, veitingastaðir og skrifstofur og nokkrar íbúðir einnig en það yrði langur, langur listi að telja upp alla þá starfsemi sem haft hefur aðsetur í húsunum við Ráðhústorg. Þessi mynd er, eins og sjá má, tekin 1.maí sl.

 

 

 

Geislagata 10 er byggð 1925.  Það er einlyft timburhús á háum kjallara með háu portbyggðu risi, klætt steinblikki. Það er þó nokkuð svipað norsku timburhúsunum stóru, katalóghúsunum, sem mikið var byggt af uppúr aldamótum en mikið yngra. Það er raunar reist dálítið "seint" af timburstórhýsi að vera en þarna má segja að "steinsteypuöld" hafi verið gengin í garð en eftir 1915 er mun minna byggt af timburhúsum hér í bæ. Húsið var verulega farið að láta á sjá uppúr 1990 en var allt tekið í gegn að utan sem innan. Þá voru byggðar þessar miklu svalir framan á húsið- sem gefa því alveg nýjaan og skemmtilegan svip. Sennilega hefur frá upphafi verið verlsunarrými í kjallara og íbúðir og/eða skrifstofur á efri hæðum. Síðustu ár hefur verið gistiheimili og leiguíbúðir á hæð og í risi. Þegar ég man fyrst eftir mér var rakarastofa í kjallaranum og fór ég einu sinni þangað í klippingu um 1990. Fimm árum seinna var þar komin vídeóleiga sem var starfrækt þarna til ársins 2007 en stóð rýmið autt þar til í fyrravor að þarna var opnað kaffihús, Kaffi Költ. (Og hér kemur enn ein veitingarýnin) Er það mjög skemmtilegt og sérstakt kaffihús. Það er einnig prjóna- og handverksbúð. Þar er hægt að blaða í bókum og einnig er þarna heilmikið vínylplötusafn sem gestir og gangandi mega setja á "fóninn" ef þeim sýnist svo, og þá er þarna hægt að grípa í spil. Ég sest oft þarna inn og fæ mér þá jafnan kaffi og vöfflu en stundum einnig epla- og karamelluköku. Mæli eindregið með Kaffi Költ! Þessi mynd er tekin 1.maí 2012.

Svipmyndir að vestan

Ég hef ekki verið neitt sérstaklega duglegur að uppfæra sl. vikur (og kem ekki til með að vera það næstu tvær vikur heldur) En það er  einfaldlega vegna þess að yfir hásumarið er það að sitja við tölvuna ekki mjög ofarlega á forgangslistanum ég er frekar á ferðinni eða úti að viðra mig. Í síðustu viku brá ég mér á Vestfirði, um Djúpið á Ísafjörð. Þetta var í fyrsta skipti sem ég kom þangað en ýmislegt hafði ég heyrt af náttúrufegurð og hrikalegu landslagi. Ekki varð ég svikinn af því- auk þess sem við hrepptum eins frábært veður og orðið gat. Þar myndaði ég heil ósköp þ.m.t. mikið af gömlum húsum en á Ísafirði er mikil og heilsteypt torfa gamalla húsa. Þau mun ég fjalla um í "Húsum dagsins" á komandi vikum, en hér eru fáeinar svipmyndir úr Djúpinu. Þær eru teknar 12.júlí sl.

 

Til vinstri: Svartalogn í Álftafirði rétt fyrir kl. 9 að morgni. Svartalogn er það kallað þegar firðirnir við Djúpið eru svo sléttir að fjöllin speglast á milli, þannig að vatnsflöturinn verður svartur eða dökkur. Þarna glittir reyndar í smá sólarglætu við fjöruborðið hinu megin. Hægra megin er horft frá mynni Álftafjarðar yfir til Súðavíkur en fjallið ofan við heitir Kofri (635m).

 

T.v. Óshlíð, undir Búðarhyrnu (t.v.) og Arafjalli er einn alræmdasti slysakafli íslenskra þjóðvega vegna grjóthruns og snjóflóða en hér sést hún frá mynni Skutulsfjarðar. Óshlíðarvegur var lagður um 1950 og kom Bolungarvík í vegasamband við Djúpið en Óshlíðargöng milli Hnífsdals og Bolungarvíkur  leystu hann af hólmi 60 árum síðar. En hinu megin í Skutulsfirði eru önnur göng, í gegn um Arnarneshamar, á myndinni t.h. Þau eru að vísu ekki löng, aðeins 35m en eru fyrstu jarðgöngin á Íslandi og voru þau sprengd í gegn um hamarinn árið 1949 á svipuðum tíma og Óshlíðarvegur var lagður.

 

Skötufjörður er einn fjarðanna við Ísafjarðardjúpið. Ef við teljum frá Skutulsfirði, þar sem Ísafjarðarkaupstaður stendur og teljum firðina fram eftir Djúpinu er hann sá fjórði á eftir Álftafirði, Seyðisfirði og Hestfirði. Vestan megin í firðinum má finna forna hringlaga grjóthleðslu, sem kallast Hlaðið (á myndinni t.v.) Hlaðið er jafnvel talið vera frá landnámsöld og þykir minna á sams konar hleðslur sem tíðkuðust á Írlandi. Á myndinni til hægri er síðan mikil selasamkoma en þeir eru algeng sjón við flæðarmálið í Skötufirði eins og víðar við Djúpið.

Hús dagsins (nr. 154): Litli - Garður við Eyjafjarðarbraut

Þeir sem átt hafa leið frá Akureyrarflugvelli inn í bæinn kunna að hafa tekið eftir húsinu á myndinni, en það stendur við Eyjafjarðarbrautina um 300m norðan afleggjarans að Flugvellinum. En húsið er eitt af mörgum húsum sem Sveinbjörn Jónsson teiknaði en það er reist úr r-steini, sem var einmitt hans uppfinning og framleiðsla. En fyrst hófst búskapur á Litla-Garði um 1909 en fyrsti ábúandinn hét Benedikt Sigurðsson. Fyrsta byggingin var torfbær en núverandi hús reistu synir Benedikts, Jón og Þorsteinn. En íbúðarhúsið á Litla-Garði á stórafmæli í ár, nírætt, en það er reist 1922 í hópi fyrstu r-steinhúsa á landinu og þ.a.l. í heiminum! Húsið er tvílyft með valmaþaki en norður úr húsinu gengur einlyft viðbygging með lágu risi, byggð 1958. (Ekki fylgir sögunni hvort sú bygging er einnig úr r-steini eða steinsteypt). Búskapur var í Litla-Garði allt til ársins 1987 og enn stendur hlaða með braggaþaki um 30 metra norðan hússins. Árið 1970 bjuggu á Litla-Garði hjónin Karl Ásgrímur Ágústsson og Þórhalla Steinsdóttir og voru þau með 12 fjár og 32 hross. Nú er húsið einbýlishús en  hlaðan var útbúin sem tónleikasalur um 2003. Allar eru byggingarnar í frábæru standi, sem og umhverfi hússins sem er allt vel gróið. Þessi mynd er tekin sl. laugardag, 30.6.2012.

Heimildir: Ármann Dalmannson (ritstj.), Eggert Davíðsson, Sveinn Jónsson. 1973. Byggðir Eyjafjarðar II.bindi. Akureyri: Búnaðarsamband Eyjafjarðar.

Friðrik Olgeirsson, Halldór Reynisson, Magnús Guðmundsson. 1996. Byggingameistari í stein og stál. Reykjavík: Fjölvi.

Guðmundur Steindórsson, Jóhannes Sigvaldason, Kristján Sigfússon. 1993. Byggðir Eyjafjarðar 1990. Akureyri: Búnaðarsamband Eyjafjarðar.